Een rechter is lijdend. Als beide partijen akkoord gaan dan doet de rechter dat ook in principe.

Een rechter moet ambtshalve onderzoek doen naar de kwestie. Een expertiseverslag is een verslag van een onderzoek naar knelpunten en verbetervoorstellen inzake het juridisch geschil. Dit wil niet zeggen dat de rechter dan maar klakkeloos alles overneemt wat een 'expert' te melden heeft.

De rechter heeft een passieve rol in een accusatoir proces. Hij mag enkel de hem voorgelegde zaak beoordelen en hij mag in principe zelf geen procesmaatregelen bevelen.

Een gerechtelijke expertise is wat het gerecht ervan vindt. Deze kunnen op verzoek een gerechtelijk deskundige inschakelen. Tegen de beslissing van een gerechtelijk deskundige kunt u in beroep gaan bij een gerechtelijke expertise niet.