Wanneer u een opdracht verstrekt voor bijvoorbeeld een ontwerp, tekst, software of foto’s, is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over het intellectueel eigendom. Maar wie heeft de rechten? De opdrachtgever of de opdrachtnemer? In dit artikel leggen we uit hoe het juridisch zit en waar u op moet letten.
Wat is Intellectueel Eigendom?
Intellectueel eigendom (IE) verwijst naar rechten op creaties van de geest, zoals auteursrecht, merkenrecht, octrooien en modellenrecht. Dit betekent dat degene die iets creëert, in principe automatisch de rechthebbende is.
Wie Heeft de Rechten bij een Opdracht?
-
De Maker Heeft de Rechten
In Nederland geldt als hoofdregel dat het intellectueel eigendom bij de maker ligt, tenzij anders overeengekomen. Dit betekent dat een fotograaf, tekstschrijver of softwareontwikkelaar standaard eigenaar blijft van het werk dat hij maakt, zelfs als hij betaald wordt voor de opdracht. -
Uitzondering: Werkgeverschap
Als de maker in loondienst is en de opdracht binnen zijn functie uitvoert, dan gaan de rechten in de meeste gevallen automatisch over op de werkgever. -
Contractuele Afspraken
Wilt u als opdrachtgever de rechten verkrijgen? Dan moet dit expliciet worden vastgelegd in een overeenkomst. Zonder een duidelijke overdrachtsclausule behoudt de opdrachtnemer de rechten en heeft u slechts een gebruiksrecht.
Hoe Legt u Afspraken Vast?
Om latere geschillen te voorkomen, is het verstandig om de volgende punten contractueel vast te leggen:
- Overdracht van rechten: Een clausule waarin expliciet staat dat de intellectuele eigendomsrechten overgaan op de opdrachtgever.
- Gebruiksrechten: Als de opdrachtnemer de rechten behoudt, dan kunnen afspraken worden gemaakt over licenties en beperkingen in gebruik.
- Vergoeding: Als overdracht plaatsvindt, kan hier een aanvullende vergoeding tegenover staan.
- Duur en exclusiviteit: Is het gebruik exclusief of mag de maker het werk elders ook gebruiken?
Wat als er Geen Afspraken Zijn?
Als er niets is vastgelegd, blijft het intellectueel eigendom bij de maker. De opdrachtgever heeft dan slechts een impliciet gebruiksrecht voor het afgesproken doel. Dit kan problematisch zijn als het werk later commercieel wordt ingezet of aangepast moet worden.
Conclusie
Intellectueel eigendom bij opdrachten is een juridisch complex onderwerp dat duidelijke afspraken vereist. Standaard blijft het eigendom bij de maker, tenzij anders overeengekomen. Wilt u de rechten verkrijgen? Zorg dan dat dit contractueel goed wordt vastgelegd. Dit voorkomt misverstanden en juridische problemen.
Heeft u vragen over intellectueel eigendom en uw rechten als opdrachtgever of opdrachtnemer? Neem contact op met een juridisch specialist of rechtswinkel voor advies.
